Vaak is het zetten van de eerste stap, oftewel het bellen voor het maken van een afspraak, al een hele opgave. Als u de moed voor het eerste bezoek bij elkaar heeft geraapt, is het prettig om te weten wat er bij de eerste afspraak gebeurt.
Tijdens de eerste afspraak bespreken we de volgende zaken:

• Het ontstaan en de aard van de angst. Door een idee te krijgen waarom u bang bent, kunnen we daarop inspelen tijdens vervolgbehandelingen.
• Uw gebitssituatie. Aan de hand van een mondonderzoek en het maken van röntgenfoto’s brengen we uw gebitssituatie in kaart.
• Uw wensen. Samen met u zullen we een op maat gemaakt behandelplan opstellen. Hierbij houden we rekening met uw wensen.

Meer informatie over uw eerste bezoek..

• Een sfeer van wederzijds vertrouwen tussen u en uw tandarts is belangrijk. Probeer daar voor open te staan.
• Als u bang bent voor een behandeling, praat er dan over met uw tandarts. De tandarts is voorbereid en kan eventueel extra tijd voor u nemen.
• Laat u informeren over de behandeling die u te wachten staan. Wat gaat er gebeuren en waarom? Misschien vindt u het prettig om in de spiegel mee te kijken als dat mogelijk is. Geef dat dan aan bij de tandarts.
• Heeft u angst voor pijn? Sta erop dat u wordt verdoofd.
• Spreek met de tandarts een teken af, zoals het opsteken van uw hand, waarop de tandarts de behandeling kan onderbreken. Zo krijgt u meer het gevoel van controle.
• Probeer eens of ontspannings- of ademhalingsoefeningen iets voor u zijn.
• Afleiding kan ook goed helpen. Neem bijvoorbeeld uw eigen muziek mee en luister er geconcentreerd na. Dat verlegt uw aandacht van de behandeling en daardoor zal ook een eventueel vervelend gevoel minder zijn.
• Heeft u tandarts geen begrip voor uw angst, dan hoeft u ook geen begrip voor uw tandarts te hebben. Zoek een tandarts die u wel serieus neemt.
• Als u een ontspannend of kalmerend middel wilt nemen, bespreek dat dan van tevoren met uw tandarts.

• Praat er met anderen over. Zij kunnen u ondersteunen bij een belangrijke stap: het begin van de restauratie van uw gebit.
• Vraag naar de ervaringen van anderen met hun tandarts. Wie bekend staat als aardig, heeft meestal ook de persoonlijkheid om mensen gerust te stellen en om goed met kinderen om te gaan. Zo vindt u een aardige tandarts bij u in de omgeving.
• Laat u informeren over de behandeling die u te wachten staan. Wat gaat er gebeuren en waarom? Misschien vindt u het prettig om in de spiegel mee te kijken als dat mogelijk is. Geef dat dan aan bij de tandarts.
• Maak een afspraak voor een controle van het gebit, maar spreek met de tandarts af dat er de eerste keer niets wordt gedaan. Die eerste keer is om kennis te maken en te onderzoeken of het persoonlijk klikt tussen u en de tandarts.
• Zit de angst te diep, neem dan uw huisarts in vertrouwen en laat u doorverwijzen naar een ‘angsttandarts’ of een centrum voor bijzondere tandheelkundige hulp. Er zijn in Nederland zo’n 40 tandartsen die zich in het behandelen van mensen met extreme angst hebben gespecialiseerd.

Het voorkomen van angst begint al bij kinderen. Neem uw kind daarom zo vroeg mogelijk mee naar de tandarts. Zo kunnen ze al op jonge leeftijd wennen aan de behandeling, de omgeving en het team. Hierdoor wordt de kans op angst verkleind. De kindertandarts kan hierbij uitkomst bieden.

Het ontstaan van angst voor de tandarts kan verschillende oorzaken hebben. Een traumatische ervaring uit het verleden kan ervoor zorgen dat iemand het vertrouwen in de tandheelkundige behandeling verliest. Associaties met bijvoorbeeld het geluid van de boor of de geur van de praktijk waar men de nare ervaring heeft opgedaan, kan vervolgens op zichzelf een gevoel van angst oproepen.

Angst kan ook worden “aangeleerd” en als het ware worden overgedragen van ouder op kind. Dit hoeft echter niet altijd zo te zijn. Al is de ouder nog zo bang, het kind begint met een schone lei.

Door de verbeterde mogelijkheden om pijnloos te behandelen en de mogelijkheid om meer aandacht te geven en meer tijd uit te trekken voor de patiënt, zal de kans op het ontstaan van angst afnemen.

Naast deze verschillende oorzaken kan angst bestaan als onderdeel van een psychische stoornis. Deze angst hoort in eerste instantie bij een psychologisch hulpverlener thuis, om daarna in samenwerking met de tandarts verder te worden behandeld.