Tanden wisselen
Doorbreken van de eerste vaste kiezen
Vanaf het zesde levensjaar beginnen de meeste kinderen met het tanden wisselen. Dit gebeurt volgens een vast patroon, waarbij de laatste tanden rond de 12 jaar wisselen. De blijvende tand of kies duwt omhoog en lost de wortel van de melktand/kies op, waardoor die losraakt en uitvalt. De blijvende tand/kies komt er vervolgens voor in de plaats.
Van het blijvend gebit breken eerst de achterste kiezen door. Deze verschijnen achter de laatste melkkiezen en liggen hierdoor wat verscholen. Kijk daarom bij kinderen van 5 à 6 jaar regelmatig achterin de mond of de eerste blijvende kiezen al doorkomen. Het is belangrijk om deze kiezen meteen goed te poetsen. Vervolgens breken de eerste tanden door. De tanden van het blijvend gebit hebben vaak een kartelrand. Dit verdwijnt in de loop der tijd door natuurlijke slijtage.
Een goede mondhygiëne
Het glazuur van pas doorgebroken tanden en kiezen is poreus en kwetsbaar. Hierdoor zijn ze extra gevoelig voor gaatjes. Daarom is een goede mondhygiëne ook tijdens het tanden wisselen zeer belangrijk. Poets de tanden en kiezen zodra de puntjes doorbreken. Poets minimaal één keer per dag na bij kinderen tot ze circa tien jaar zijn. Eventueel kunt u met behulp van plakverklikkers controleren of uw kind goed genoeg heeft gepoetst.
Nieuwe kiezen kunnen veel groefjes op het kauwvlak hebben. Hierdoor zijn ze moeilijk schoon te poetsen. Indien nodig kan de tandarts door middel van sealen de diepe groeven afdichten, zodat de kauwvlakken worden afgesloten voor bacteriën en de kans op gaatjes afneemt.
Voor meer informatie over mondhygiëne kunt u een afspraak maken met één van onze preventie-assistenten. Zij helpen graag het gebit van uw kind optimaal schoon te houden en kunnen u hierover adviseren en een poetsinstructie geven.
Wanneer de tandarts raadplegen
Meestal gaat het tanden wisselen zonder problemen. Wel zwelt vaak het tandvlees op als de kiezen doorbreken. Dit kan pijn doen, maar is normaal en trekt weer weg. In sommige gevallen kan het nodig zijn om een tandarts te raadplegen:
- Uw kind is bijna 8 jaar, maar is nog niet begonnen met tanden wisselen.
- Er zitten meer dan 6 maanden tussen het wisselen van eenzelfde soort tand/kies in de twee kaakhelften.
- De melktand/kies zit nog vast als de vaste tand/kies doorkomt, waardoor deze achter de melktand/kies verschijnt.
- Uw kind heeft langere tijd pijn bij het tanden wisselen dan andere leeftijdsgenoten.
- Blijvende tanden en kiezen zijn donkerder en geler van kleur, dit is gebruikelijk. Raadpleeg echter een tandarts wanneer één tand/kies opvallend van kleur verschilt vergeleken met de andere doorgekomen tanden/kiezen.
Tips voor bij het tanden wisselen
- Duimzuigen beïnvloedt de stand van de tanden. Probeer uw kind het duimzuigen af te leren voordat de eerste blijvende voortanden doorbreken.
- Let op voeding. Zuren in eten en drinken kunnen het glazuur van de tanden en kiezen aantasten. Beperk het aantal eet- en drinkmomenten daarom tot maximaal 7 per dag.